2020-2021 Eğitim Öğretim Yılı 11. Sınıf Felsefe 1. Dönem 1. Yazılı Soruları Online Çöz

Aşağıdakilerden hangisinin, Protagoras’ın ‘’İnsan her şeyin ölçüsüdür.’’ sözünü destekleyen bir örnek olduğu söylenemez?

Bazı şüpheci düşünürler, duyularımızın bizi aldatabileceğinden yola çıkar. Örneğin su dolu bardağın içindeki kaşığı kırık gibi algılarız. Duyularımız bizi ara sıra aldatıyorsa, her zaman aldatıyor olabilir. Bu durumda her şeyden şüphe edilebilir.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Filozoflar, tözü; değişen durumlara karşı kalıcı olan, kendi kendine var olan, var oluşu için başka bir şeye ihtiyacı olmayan ilk varlık olarak açıklamışlardır.
Buna göre töz ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılabilir?

Bir yola ait bakış açımız yokuş aşağı inerken ve yokuş yukarı çıkarken aynı değildir.
Herakleitos’a ait bu ifadelere bakıldığında, anlatılmak istenen temel düşünce aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Sokrates’in bilginin açığa çıkarılması amacıyla kullandığı maiotik yöntem ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

“Gılgamış Destanı”nı tabletlere yazarak düşüncenin yazılı kültüre aktarılmasını sağlayan ilk medeniyet aşağıdakilerden hangisidir?

I. Diogenes
II. Lukianos
III. Aristoteles
IV. Thales
V. Ksenofanes
Yukarıdaki filozofların hangileri Anadolu’nun batısında yaşamamıştır?

Lao Tse’nin düşüncesinde evrendeki her türlü değişimin beslendiği sonsuz kaynak aşağıdakilerden hangisidir?

Aristoteles’in görüşlerine göre insanın toplumsal yaşamdaki refahı neye bağlıdır?

Ahlakın kaynağı mutluluktur ve mutluluğa iyi ideasına ulaşmaya çalışmakla varılır.
Platon’a göre iyi ideasına aşağıdakilerden hangisiyle ulaşılır?

Her şey üzerine birbirine zıt iki söz söylemenin mümkün olduğunu söyleyen Protagoras için önemli olan herhangi bir şeyi ispat etmek değil, karşıdakini ikna etmektir.
Protagoras’ın bu görüşü bilgi felsefesinin aşağıdaki hangi kavramına işaret etmektedir?

“Hiçbir şey var değildir.
Var olsa da bilinemezdi.
Bilinse de başkasına aktaramazdık.”
diyen Gorgias aşağıdaki akımlardan hangisini savunuyor olabilir?

Platon "Devlet" adlı kitabında gerçekliğin iki yönünü dile getirir. Bunları duyuların ve akılsal olanın yani ideaların dünyası olarak isimlendirir. Her bir dünya için iki bilgi seviyesinden bahsedilir. Bunlar sanı ve epistemedir. Platon'a göre, insan her iki dünyanın üyesidir. İnsan, içinde yer aldığı bedeniyle duyulur dünyaya aittir. Aklıyla da idealar dünyasının bilgisine ulaşabilmeye yatkındır. Duyular aracılığıyla yalnızca fizik nesnelere ulaşılabilirken; akıl ideaya ait olan bilgiyi elde edebilir. Bu bilgi türü epistemedir. İnsan, bilgisini duyulur olanın ötesine, idealara dayandırmadığı sürece kesin bir bilgiye ulaşmış olmaz.
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Thales, Milet (Aydın)'te yaşamıştır. Felsefe alanında, evreni açıklarken tüm varlıkların “su”dan oluştuğunu savunmuştur. Milet okulunu kurmuştur. Felsefenin yanı sıra matematik, astronomi alanında çalışmaları vardır. Herakleitos, Efes (İzmir)'te yaşamıştır. Evrenin ilk ilkesi olarak “ateş”i ileri sürmüştür. Değişim ile ilgili düşünceleriyle çağların ötesine geçen bir etki bırakmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Thales ve Herakleitos için söylenebilecek ortak bir yargı değildir?

“Herhangi bir şey bana nasıl görünüyorsa benim için öyledir, sana nasıl görünüyorsa senin için de öyle... Üşüyen biri için rüzgar soğuktur, üşümeyen içinse soğuk değildir.” diyen Protagoras’ın düşünceleri aşağıdaki yargılardan hangisiyle uygunluk gösterir?

“Öğretmen öğrencisine yeni bir şey öğretmez, öğrencisinde zaten var olan bilgiyi doğru sorular sorarak açığa çıkartır.’’
Sokrates'in bu sözü aşağıdaki görüşlerden hangisi ile ilişkilendirilebilir?

İlkçağ felsefesi deyince yaygın olarak Yunan felsefesi akla gelir ancak İlkçağ kavramı çok geniştir. Bu uzun zaman aralığında birçok kültür doğup gelişmiştir. Mısır, Mezopotamya(Sümer, Akad, Babil, Asur), Hitit, Fenike, Yahudi, Yunan, Pers, Roma, Kartaca kültürlerini de İlkçağ felsefesi içine dahil edebiliriz.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Antik Yunan medeniyetinde filozoflar, doğanın ve tüm varlıkların nasıl ortaya çıktığını sorgulamışlardır. Mitolojik açıklamalarla yetinmeyen ve doğaya yönelen filozoflar, evrenin temel bir ilkeye, ilk nedene, arkheye dayanarak var olduğunu düşünmüş ve ona yönelik görüşler sunmuşlardır. Örneğin bu ilk neden Thales’e göre soğuduğunda buz ısındığında buhar olan dolayısıyla her varlıkta farklı şekillerde bulunan su; Anaksimenes’e göre yoğunlaşması ve seyrekleşmesi ile bütün varlıkların oluşumunu sağlayan havadır. Demokritos ise bölünemeyen en küçük madde olan atomların bir araya gelerek ve birbirinden ayrılarak bütün varlıları oluşturduğunu düşünmüştür.
Parçaya göre, filozofların ilk neden açıklamaları ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

MÖ 6. Yüzyıl ile birlikte doğa filozofları varlığı, evreni yaptıkları gözlemlere dayanan, mitolojik unsurlar içermeyen bazı ilkeler ile açıklamaya çalışmışlardır. Örneğin Thales evreni açıklamaya çalışırken her şeyin temelinde ‘su’ olduğunu düşünmüştür. Anaksimenes ise ‘hava’nın yoğunlaşması ya da seyrekleşmesi sonucu varlıkların oluştuğunu ileri sürmüştür. Benzer şekilde Anaksimandros ilk nedeni ‘aperion’, Demokritos ise ‘atom’ ile açıklamaya çalışmıştır.
Bu parçada sözü edilen filozofların ilgilendikleri problem aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ifade edilir?

MÖ. 5.yy’da Sofistlerle birlikte bilginin kendisi şüphe ve eleştiri konusu olmuş; insanın nesneleri kendisinde olduğu gibi bilip bilemeyeceği tartışılmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi felsefenin cevap aradığı sorulardan biri haline gelmiştir?